Om fit en gezond te zijn is een goede nachtrust onmisbaar. Tijdens je slaap verwerk je de indrukken van overdag en komen – als het goed is – lichaam en geest tot rust. Terwijl jij slaapt zijn jouw geest en jouw lichaam keihard aan het werk met herstelwerkzaamheden. Een goede slaap brengt lichaam en geest in balans en zorgt de volgende dag voor dat heerlijke, uitgeruste gevoel en frisse uiterlijk. Een gezonde leefstijl bevordert de kwaliteit van je slaap.
Je kunt hooguit een dag of twee zonder water, een paar weken zonder eten, maar langer dan vijf dagen zonder slaap houdt bijna niemand vol. ‘Wereldkampioen niet-slapen’ Randy Gardner slaagde er in 1964 in om elf dagen wakker te blijven. Naarmate de tijd vorderde werd hij steeds humeuriger, kon hij zich slechter concentreren en kreeg hij moeite met praten. Na zijn record sliep hij 14 uur aan een stuk en alle verschijnselen verdwenen.
Als wij een nacht slecht slapen voelen we ons de volgende dag geradbraakt, kunnen we ons minder goed concentreren, maken we meer fouten, zijn we kribbig tegen mensen om ons heen hebben en hebben we meer kans op ongelukken. Chronisch slaapgebrek leidt onder meer tot chronische oververmoeidheid. Dan zitten we helemáál niet goed in ons vel, worden we (eerder) ziek en herstellen we minder goed dan normaal. Goed slapen is echt belangrijk!
Uren voor middernacht
De slaapbehoefte van een volwassen mens is gemiddeld 6,5 tot 8,5 uur per nacht. Kinderen hebben meer slaap nodig, tieners zelf 9 tot 11 uur. Het verschilt van persoon tot persoon.
Slaap kun je verdelen in twee soorten: diepe en minder diepe. Beide hebben een eigen unieke functie. De ‘kernslaap’, de eerste 4.5 tot 5 uur, heb je nodig om overdag minimaal op de been te blijven. De overige uren zijn extra hersteluren. Het gezegde dat de uren door middernacht ‘dubbel’ tellen qua gezondheidseffect, berust op deze waarheid. Het meeste rendement haal je uit de eersten uren dat je slaapt. Werk in uitvoering… terwijl jij slaapt!
’s Nachts je bed uit?
Niet alleen de hoeveelheid uren is belangrijk, de kwaliteit is belangrijker. Als de kwaliteit van je slaap in orde is, komen lichaam en geest in balans. In een normale, gezonde situatie werken ook ’s nachts je hormonen zoals het moet. Er zijn hormonale processen die nachts goed op gang komen en andere worden juist minder. ’s Nachts regelmatig je bed uit moeten om te plassen bijvoorbeeld, kan erop duiden dat de bijnierschors onvoldoende tot rust komt. Je bent uit balans. De bijnierschors maakt het anti-diuretisch hormoon, het anti-plashormoon, aan. Met andere woorden: als je in balans bent, goed slaapt en hormonen kunnen werken zoals ze bedoeld zijn, dan hoef je meestal ’s nachts je slaap niet te onderbreken om naar het toilet te gaan. Ben je uit balans – bijvoorbeeld door overmatig alcoholgebruik – dan slaap je wellicht wel goed in maar niet lekker dóór. Ook onvoldoende lichaamsbeweging en verkeerde eetgewoonten beïnvloeden de kwaliteit van je slaap. Kortom: de kwaliteit van je slaap ‘s nachts wordt voor een groot deel bepaald hoe je overdag leeft.
Coach tips nodig?
Coach tips nodig over een gezondere leefstijl en beter slapen? Bestel nu mijn gratis E-book De 12 basics voor een gezonder leven en ontvang regelmatig gezonde tips in je mailbox. Kijk op www.gezondeleefstijlcoach.nl.
Rosaline Ratering McDonald,
Jouw gezonde leefstijl coach
